اتحاديه دانشگاه‌هاي جهان سازماني است كه در آن دانشگاه‌ها و كليه مؤسساتي كه فعاليتشان به نوعي در ارتباط با موضوع آموزش عالي است از بسياري از كشورهاي جهان (نزديك به 120 كشور) گرد هم آمده و با بحث و تبادل نظر در مورد موضوعات مختلف آموزش عالي، به ارائه طرح‌ها و شيوه‌هاي نوين و كاربردي در سطح دانشگاهي مي‌پردازند. مديريت جديد دانشگاهي برنامه‌ريزي‌هاي علمي آموزشي هدفت و نقش دانشگاه‌ها در مجامع مختلف و ارتباط آنها از جمله اهداف و مباحث اتحاديه است.
اتحاديه دانشگاه‌هاي جهان داراي شاخه‌هاي فرعي منطقه‌اي همچون اتحاديه دانشگاه‌هاي آسيا و پاسيفيك، اتحاديه روساي دانشگاه‌هاي جهان و اتحاديه دانشگاه‌هاي آسيا است.
اعضاي اتحاديه با شركت در جلسات، نقطه نظرات خود را در مورد راهكارها و مديريت دانشگاه كه ناشي از سياست‌ها و مديريت كلي كشور است ارائه مي‌دهند و از اين طريق اهداف و تصميمات خود را به اطلاع ساير دانشگاه‌هاي جهان مي‌رسانند. بدين ترتيب، هر يك از اعضا به طور مستقل ضمن تبادل اطلاعات و اختبار مربوط به نحوه اداره و مديريت دانشگاه در سطح بين‌المللي اقدام مي‌نمايند. جمعي از دانشگاه‌هاي معتبر ايران از جمله دانشگاه اصفهان از اعضاي پرسابقه اين اتحاديه است.
هدف:
هدف اصلي اتحاديه دانشگاه‌هاي جهان ايجاد يك مركز همكاري در سطح بين‌المللي ميان دانشگاه‌ها و نهادهاي مشابه آموزش عالي در ميان تمامي كشورها است.
مأموريت:
· آزادي عمل، آزادي علمي و درك متقابل
· حق پي گيري دانش و هر تحقيقاتي كه به يافتن حقيقت منجر گردد.
· مصونيت از دخالت‌هاي سياسي و اقتصادي و جايي براي ابراز عقايد متفاوت
· عنايت و ارتقاي ارزش‌هاي اخلاقي و احترام به تنوع آنها
· آگاهي از مسئوليت دانشگاه‌ها و آكادمي‌ها به عنوان حاميان حيات روشنفكري
· آگاهي از وظيفه خود به عنوان يك نهاد اجتماعي براي ارتقاي اصول آزادي، عدالت، توسعه پايدار مقام و شأن بشري
· تعهد دانشگاه‌ها در شكوفايي، انتقادگرايي سازنده، استقلال فكري در يافتن حقيقت
وظايف:
· كمك به توسعه نقش و مسئوليت دانشگاه‌ها در جامع در درازمدت
· تقويت ثبات و كمك به كاهش نابرابري‌هاي ميان دانشگاه‌ها ضمن حفظ تفاوت‌هاي فرهنگي
· تشويق دانشجويان به آموزش عالي و ايجاد فرصت‌هاي مساوي براي آنها
· ترغيب به ارتقاي كيفي دانشگاه‌ها در سراسر دنيا از طريق مشاركت در تجربيات و همكاري و ايجاد كار شبكه‌اي
· كمك به بهبود دانشگاه‌ها به عنوان محلي براي فراگيري دانشجويان، معلمان و مجريان
· كمك به درك بهتر توسعه در آموزش عالي از طريق تحليل، تحقيق و مباحثه و همچنين اطلاع‌رساني در زمينه آموزش علمي بين‌المللي
· طراحي و كمك به اجراي برنامه‌هايي جهت مشاركت اعضا با ديگر سازمان‌ها در زمينه آموزش عالي
انتشارات:
استفاده از نشريات اتحاديه يكي از مزاياي عضويت در اتحاديه است. نشريات اتحاديه عبارتند از:
· سياست آموزش عالي
· نشريه آموزش عالي
· بروشور بين‌المللي دانشگاه‌ها
· فهرست دانشگاه‌هاي دنيا
· راهنمايي آموزش عالي آفريقا
· پايگاه اطلاعاتي آموزش عالي دنيا در 2001
· خبرنامه اتحاديه
تشكيلات:
اركان تشكيلاتي اتحاديه عبارتند از:
1. مجمع عمومي
2. رئيس
3. هيأت اجرايي
4. دفتر بين‌المللي دانشگاه‌ها
طبق اساسنامه‌اي كه در يازدهمين اجلاس كنفرانس عمومي در آفريقاي جنوبي مورد بازنگري قرار گرفت، مقرر گرديد كه گزارش مجمع عمومي اتحاديه هر چهار سال يكبار در يكي از كشورهاي عضو برگزار شود.
اين مجمع هر پنج سال برگزار مي‌گردد. مجمع بالاترين ركن اتحاديه است و انتخاب اعضاي هيأت اجرايي و همچنين رئيس اتحاديه از جمله وظايف آن به شمار مي‌رود.
نشاني مقر اتحاديه:
International Association of Universities International Universities Bureau Secretariat UNESCO House 1, rue Miolli 75732 Paris Cedex 15 France Tel.: (331) 45 68 48 00 Fax: (331) 47 34 76 05 E-mail: iau@iau-aiu.net